โปรตีนจากสารอาหาร
การที่จะให้ร่างกายได้รับโปรตีน ที่ร่างกายต้องการทุกชนิดนั้น ร่างกายจะต้องได้รับกรดอะมิโน 22 ชนิด ซึ่งมีอยู่ 9 ชนิด ที่ถือว่าเป็นสารอาหารที่จำเป็นสำหรับร่างกาย และร่างกายไม่สามารถสังเคราะห์กรดอะมิโนทั้ง 9 ชนิดนี้ได้เอง
ดังนั้นจึงต้องได้รับจากอาหารที่กิน ส่วนกรดอะมิโนที่เหลือ เป็นกรดอะมิโนที่ร่างกายสามารถสังเคราะห์ขึ้นเองได้ นั่นหมายความว่า ถ้าร่างกายไม่ได้รับกรดอะมิโนเหล่านี้จากอาหารที่กิน ร่างกายก็สามารถสังเคราะห์ขึ้นได้เองจากไขมันคาร์โบไฮเดรต และจากกรดอะมิโนอื่นๆ โปรตีนที่จำเป็นจากสารอาหาร ทั้ง 9 ชนิด คือ
- ฮิสติดีน
- ไอโซลิวซีน
- ลิวซีน
- ไลซีน
- เมทไธโอนีน
- ฟีนีลอลานีน
- ทรีโอนีน
- ทริปดตเฟน
- วาลีน
โปรตีนคุณภาพสูงและคุณภาพต่ำ
ร่างกายของสัตว์จะคล้ายกับร่างกายของมนุษย์ ดังนั้น โปรตีนในสัตว์จะประกอบด้วย กรดอะมิโนที่คล้ายกับของมนุษย์และนี่เอง คือเหตุผลที่ว่า ทำไมนักโภชนาการจึงถือว่าโปรตีนจากสัตว์ (ได้แก่ เนื้อหมู เนื้อปลา เนื้อไก่ ไข่ และผลิตภัณฑ์ที่ได้จากนม) เป็นโปรตีนที่มีคุณภาพสูง
เนื่องจากร่างกายของเราสามารถดูดซับสารอาหารโปรตีนได้อย่างมีประสิทธิภาพ และโปรตีนจะถูกนำไปใช้งาน โดยมีของเสียเกิดขึ้นไม่มากนักจากสังเคราะห์โปรตีนอื่นๆ
ส่วนโปรตีนจากพืช เช่น เมล็ดธัญพืช ผลไม้ ผัก ถั่ว งา มักจะมีกรดอะมิโนในปริมาณที่จำกัด ซึ่งมีความหมายว่า โปรตีนที่ได้จากพืชจะมีคุณค่าทางโภชนาการน้อยกว่าโปรตีนที่ได้จากสัตว์
โปรตีนสมบูรณ์และไม่สมบูรณ์
อีกวิธีในการอธิบายถึงโปรตีน คือโปรตีนสามารถแบ่งออกเป็นโปรตีนสมบูรณ์และโปรตีนไม่สมบูรณ์
โปรตีนสมบูรณ์จะประกอบด้วยกรดอะมิโนทั้งหมดที่จำเป็นต่อร่างกาย ส่วนโปรตีนไม่สมบูรณ์จะประกอบด้วยกรดอะมิโนบางชนิดเท่านั้น
โปรตีนที่กรดอะมิโนต่ำเรียกว่า “โปรตีนจำกัด” เพราะโปรตีนที่มีกรดอะมิโนจำกัดจะสามารถเสริมสร้างกล้ามเนื้อได้เพียงเล็กน้อยเท่านั้น ทางที่ดี คือ คุณควรกินอาหารให้หลากหลายเพื่อเป็น “การเติมเต็มคุณค่าอาหาร” เช่น กินข้าว ผัก ผลไม้แห้ง หรือเมล็ดธัญพืช ร่วมกับผลิตภัณฑ์ที่ทำจากนม
Cr. คู่มือโภชนาการเพื่อสุขภาพที่ดีขึ้น