ไขมัน
ไลปิดส์(lipids) เป็นชื่อทางเคมีของไขมันและองค์ประกอบที่เกี่ยวข้องกับไขมัน (lipos เป็นภาษากรีก หมายถึงไขมัน) ไขมันเหลว เรียกว่า “น้ำมัน” ส่วนไขมันแข็งจะเรียกว่า “ไขมัน”
ไขมันเป็นสารอาหารที่ให้พลังงาน โดยให้พลังงานมากกว่าโปรตีนและคาร์โบไฮเดรตประมาณ 2 เท่า คือ 9 แคลอรี/กรัม ส่วนโปรตีนและคาร์โบไฮเดรตจะให้พลังงานเพียง 4 แคลอรี/กรัม
ไขมันเป็นแหล่งพลังงานที่เพิ่มรสชาติให้อาหาร อย่างไรก็ดี ไขมันก็เป็นอันตรายต่อสุขภาพเหมือนกัน เพราะไขมันมีทั้งชนิดดีและชนิดเลวนั่นเอง
.
ร่างกายใช้ไขมันมากน้อยเท่าไร
ร่างกายที่แข็งแรง ต้องการไขมัน โดยร่างกายจะใช้ไขมันจากอาหารเพื่อสร้างเนื้อเยื่อและผลิตสารชีวเคมี (เช่น ฮอร์โมน) ไขมันบางอย่างในร่างกายได้มาจากอาหาร และเมื่อสะสมอยู่ในร่างกาย คุณสามารถมองเห็นไขมันได้ในรูปของเนื้อเยื่อไขมันที่บริเวณหน้าอก สะโพก น่อง บั้นท้าย และหน้าท้องของผู้หญิง
ส่วนผู้ชาย จะพบไขมันได้ที่บริเวณท้องน้อย และหัวไหล่ ซึ่งประโยชน์ของไขมันเหล่านี้ก็คือ เป็นแหล่งพลังงานสะสมในร่างกาย ทำให้ร่างกายมีส่วนโค้งเว้า ผิวหนังมีเบาะรองนุ่ม
ส่วนประโยชน์ของไขมันตามร่างกายที่มองไม่เห็น (เนื่องจากอยู่ด้านใน หรือรอบๆ อวัยวะต่างๆ ภายในร่างกาย) ได้แก่
- เป็นส่วนของเซลล์เมมเบรน (ผิวหนังด้านนอกที่ยึดแต่ละเซลล์เข้าด้วยกัน)
. - เป็นส่วนประกอบของ myelin เป็นไขมันที่เป็นปลอกของเซลล์ประสาท และทำให้เกิดการส่งกระแสอิเล็กทรอนิกส์ที่ทำให้คุณสามารถคิด มองเห็น พูด เคลื่อนไหว และทำกิจกรรมต่างๆ มากมาย โดยเนื้อเยื่อสมองก็เป็นส่วนที่อุดมไปด้วยไขมัน
. - เป็นกันชนป้องกันอวัยวะต่างๆ ในกรณีเกิดอุบัติเหตุหรือหกล้ม
. - เป็นส่วนประกอบของฮอร์โมนและสารชีวเคมีอื่นๆ เช่น วิตามินดี และน้ำดี พลังงานจากไขมัน
แม้ว่าไขมัน จะให้จำนวนแคลอรีต่อกรัมสูงกว่าโปรตีนและคาร์โบไฮเดรต แต่กว่าร่างกายจะนำไขมันไปใช้ได้ ก็มีกระบวนการยุ่งยากมากกว่าเช่นกัน
เมื่อคุณกินอาหารที่อุดมไปด้วยไขมัน ไขมันจะลอยขึ้นมาด้านบนของอาหารที่เป็นนำ และจะผสมกับของเหลวเมื่อถูกกลืนลงท้อง เอนไซม์ไลเปสจะย่อยไขมัน และเนื่องจากไขมันย่อยได้ช้ากว่าโปรตีนและคาร์โบไฮเดรต ดังนั้นคุณจะรู้สึกอิ่มนานกว่าหลังกินอาหารที่มีไขมัน
Cr. คู่มือโภชนาการเพื่อสุขภาพที่ดีขึ้น