อาหารเสริมในเด็กขวบปีแรกไม่มีเนื้อสัตว์
ตารางนี้เป็นแนวทางการให้อาหารเสริมแก่ทารก (เป็นเพียงข้อแนะนำเท่านั้น) เด็กๆ ไม่ได้พร้อมที่จะกินอาหารกึ่งแข็งกึ่งเหลว เมื่ออายุ 4 เดือนไปเสียทุกคน เพราะแต่ละคนมีพัฒนาการไม่เหมือนกัน ทางที่ดีที่สุดควรดูการตอบสนองรวมทั้งพัฒนาการของเด็กแต่ละคน ตารางอาหารที่แนะนำนี้ ไม่รวมเนื้อสัตว์ไว้
อายุ 4-6 เดือน
นม และผลิตภัณฑ์นม |
น้ำนมแม่หรือนมผสม อย่างน้อยวันละ 600 มิลลิลิตร | |
อาหารจำพวกแป้ง |
เริ่มให้หลังเดือนที่ 4 ข้าวครูด ข้าวบดโดยผสมกับน้ำแกงจืด หรือน้ำต้มผัก หรือขนมปังตุ๋นนิ่มๆ ผักที่มีแป้งมาก เช่น มันฝรั่งนำมา บดหรือทำให้เปื่อยแล้วกรองด้วยกระชอน หรือตะแกรง |
|
ผักผลไม้ |
เริ่มให้หลังเดือนที่ 4 อาจเริ่มต้นให้ลูกกินกล้วยน้ำว้าสุกครูด (ไม่เอาไส้) และผักที่มีกากน้อย เช่น ตำลึง เลือกเฉพาะใบหรือผลไม้ต้มให้นุ่มแล้วนำมายีหรือครูดด้วยตะแกรง |
|
อาหารทดแทนเนื้อสัตว์ |
เริ่มให้หลังเดือนที่ 4 ถั่วเมล็ดแห้งต้มเปื่อยไม่ใส่เกลือหรือน้ำตาล เริ่มให้ไข่แดงต้มสุก บดละเอียดถั่วต้มเปื่อยผสมข้าวบด |
|
อาหารกินเล่น และของหวาน |
เลือกของหวาน ชนิดน้ำตาลต่ำ
ห้ามอาหารรสเค็มจัด ขนมแต่งสีหรือ แต่งรสหวาน ควรให้ขนมนิ่มๆ เช่น วุ้น ตะโก้ |
อายุ 6-9 เดือน
นมและผลิตภัณฑ์นม |
นมแม่หรือนมผสมวันละ 500-600 มิลลิลิตร สามารถผสมนมไม่จำกัดชนิดกับอาหารเสริมอื่นให้ลูกกินได้ ผลิตภัณฑ์นมจำพวกเนยแข็ง เช่น เชดดาร์ชีส หั่นเป็นชิ้นเล็กๆ ให้ลูกหยิบกิน (เพื่อฝึกกล้ามเนื้อมือ) |
|
อาหารจำพวกแป้ง |
วันละ 2 ครั้งๆ ละ 4 ช้อนโต๊ะ เริ่มให้ขนมปังหรือธัญพืช เช่น ข้าวกล้อง แต่ยังต้องต้มจนนิ่มเละ ถ้าระยะนี้ฟันน้ำนม เริ่มขึ้นก็ให้อาหารที่มีลักษณะเป็นก้อนนิ่มๆ ได้ ส่วนขนมปังปิ้ง หรือขนมปังกรอบ ชนิดจืดให้เป็นอาหารที่ลูกหยิบกินได้ |
|
ผัก ผลไม้ |
วันละประมาณ 6 ช้อนโต๊ะ หั่นผักและผลไม้สด เช่น ฝรั่ง แอปเปิ้ล กล้วยสุก แตงโม และมะเขือเทศสุก เป็นชิ้นเล็กๆ ให้ลูกหยิบกิน ผักและผลไม้ต้มอาจบดหยาบขึ้นได้ |
|
อาหารทดแทนเนื้อสัตว์ |
วันละ 2 ช้อนโต๊ะ และไข่ 1 ฟอง ถั่วต้มเปื่อยบดหรือสับละเอียดปน กับ ข้าว ไข่ต้มสุก อาจหั่นเป็นอาหารหยิบกินได้ แต่ยังไม่ให้ไข่ขาว เพราะเด็กบางคนอาจแพ้ |
|
อาหารกินเล่นและของหวาน |
ไม่เน้นรสหวาน น้ำผลไม้อาจยังไม่จำเป็น
นอกมื้ออาหาร พยายามจำกัดเฉพาะในแต่ละมื้อ อาจเจือจางโดยการเติมน้ำต้มสุก 2-4 ส่วน หรือ ให้เฉพาะน้ำเปล่า |
อายุ 9-12 เดือน
นมและผลิตภัณฑ์นม |
นมแม่หรือนมผสม วันละ 500-600มิลลิลิตร ผสมนมชนิดใดก็ได้ กับอาหารเสริมอื่น ๆ แต่อย่าให้เด็กอายุต่ำกว่า 12 เดือน ดื่มนมสดแทนนมผงดัดแปลงสำหรับทารกเพราะจะทำให้ได้รับธาตุเหล็กไม่พอ |
|
อาหารจำพวกแป้ง |
วันละ 3 ครั้ง ๆ ละ 5-6 ช้อนโต๊ะ ควรให้อาหารที่ทำจากธัญพืชไม่ขัดสี เช่น ผสมข้าวกล้องลงในข้าวขาวธรรมดา ต้มเป็นโจ๊ก ข้าวต้ม ไม่แนะนำให้กินอาหารที่ต้องเติม น้ำตาล เช่น ขนมปังกรอบ ขนมเค้ก |
|
ผัก ผลไม้ |
วันละประมาณ 8-10 ช้อนโต๊ะ เริ่มให้ผัก ผลไม้หรือต้มไม่นาน สับหรือหั่นให้หยิบกินเล่น เช่น แครอท อาจให้ดื่มน้ำสั้มคั้น เจือจางโดยไม่เติมน้ำตาลร่วมกับมื้ออาหาร เพื่อช่วยในการดูดซึมธาตุเหล็กจากพืช |
|
อาหารทดแทนเนื้อสัตว์ |
ถั่วเมล็ดแห้งหรือผลิตภัณฑ์ วันละ 4-6 ช้อนโต๊ะ และไข่วันละ 1 ฟอง | |
อาหารกินเล่นและของหวาน |
เริ่มให้แยมหรือสังขยาทาขนมปังพยายามเลี่ยงอาหารรสเค็มจัด รวมทั้งอาหารและเครื่องดื่มที่มีสารปรุงแต่งทุกชนิด |